AZ   |   EN   |   RU

Bakının tarixində mühüm hadisələrin qısa xronologiyası

 

E.ə. VIII minillik

Abşeron yarımadasında ilk insan məskənlərinin meydana çıxması

E.ə. VI əsr

Abşeron yarımadası ərazisində Zərdüşt dininin müqəddəs yerlərindən olan “Atəşi-Baquan” şəhərinin yaranması

E.ə. VI-V əsrlər

Ehtimallara görə “Qız qalası”nın birinci qatının tikildiyi dövr

E.ə.əsrin əvvəlləri

Hunların Azərbaycana hücumu

VII əsrin ortaları – VIII əsrin sonu

Xəzərlərin Azərbaycanda hökmranlığı

VIII əsrin əvvəlləri

İslamın Azərbaycanda hakim dinə çevrilməsi

IX əsrin 60-cı illəri

Şirvanın müstəqilliyinin bərqərar olunması

1027-1037

Şirvanşah Məhüçöhrün hökmranlığı

1078

Bakıda Məhəmməd məscidinin (“Sınıq qala”) - ən qədim yazılı memarlıq abidəsinin inşası

XI əsrin 70-80-ci illəri

Azərbaycanın Səlcuqlu dövlətinin tərkibinə daxil olması

1220-1222

Monqolların Azərbaycana birinci yürüşü

1231-1239

Monqolların Azərbaycana ikinci yürüşü

1258

Hülaku xanın başçılığı altında monqolların Azərbaycana üçüncü yürüşü, Şirvan və Bakının işğalı

1382-1417

Şirvanşah I İbrahimin hökmranlığı

1471-1465

Şirvanşah I Xəlilullahın hökmranlığı

XIV-XV əsrlər

Bakıda Şirvanşahlar Sarayı kompleksi binalarının tikintisi

1465-1500

Şirvanşah Fərrux Yəssarın hökmranlığı

1501

Şirvanşah Bəhram bəyin hökmranlığı

1501-1502

Şirvanşah Sultan Məhəmməd Qazinin hökmranlığı

1502-1524

Şirvanşah II Şeyx İbrahimin hökmranlığı

1524-1535

Şirvanşah II Xəlilullahm hökmranlığı

1538

Şirvanın Səfəvi dövlətinə birləşdirilməsi

1683

İsveç səfirliyinin Bakıya gəlməsi və onun tərkibində Bakını ilk dəfə öz yol qeydlərində təsvir etmiş E.Kempferin iştirak etməsi

1722-1723

I Pyotrun Xəzəryanı yürüşü. Rus qoşunları tərəfindən Xəzər dənizinin qərb və cənub-qərb sahillərinin işğalı

1723,12 iyul

Rus eskadrası tərəfindən Bakının işğalı

XVIII əsrin 40-cı illəri

Azərbaycan ərazisində müstəqil və yarımmüstəqil xanlıqların yaranması

1804-1813

Rusiya-İran müharibəsi

1806, 3 oktyabr

Bakı xanlığının ləğvi

1828-1829

Rusiya-Türkiyə müharibəsi

1840, 10 aprel

“Zaqafqaziya diyarının idarəedilməsi üçün müəssisə” layihəsinin təsdiqi və Qafqazda Rusiyanın digər inzibati birləşmələri tərkibində Bakı qəzasının təşkili

1848

Dünyada ilk neft quyusunun Bakıda (Bibi-Heybətdə) qazılması

1859, 2 dekabr

Şamaxı quberniyasının Bakı quberniyası adı ilə əvəz edilməsi və Bakının quberniya şəhəri səviyyəsinə qaldırılması

1859

Bakıda (Suraxanıda) birinci neftayırma zavodunun inşası

İlk şəhər bağının salınması

1861

Rusiya donanmasının kapitan-leytenantı A.Ulski tərəfindən Bakının birinci fotoşəkillərinin çıxarılması

1863

Dünyada birinci Ağ neft zavodunun Bakıda tikilməsi

1868, 6 fevral

Bakı və Tiflis arasında teleqraf xəttinin açılması

1872

Rusiyada “neftli torpaqlar”a iltizam sisteminin ləğvi

1873

Azərbaycanda milli teatrın əsasının qoyulması

1874

Bakıda realnı məktəbin açılması

1878

Bakıda şəhər ictimai idarəsinin tətbiq edilməsi

1879

“Nobel qardaşlarının neft istehsalı şirkəti” səhmdar cəmiyyətinin əsasının qoyulması

1883, may

Zaqafqaziya dəmir yolunun Bakı-Tiflis hissəsinin inşasının tamamlanması

1885

Xəzər-Qara dəniz Neft sənayesi və Ticarət cəmiyyətinin (Rotşild) təsis edilməsi

1889

Bakıda konkanın (tramvayın tətbiqinə qədər vaqonları atla hərəkətə gətirilən şəhər dəmir yolu, habelə bu yolda işləyən vaqon) işə salınması

1892

Bakıda birinci ictimai şəhər nəqliyyatının - konkanın istifadəyə verilməsi

1894, avqust

N.Nərimanov tərəfindən Bakıda birinci qiraətxana-kitabxananın əsasının qoyulması

1894

Bakıda birinci sutəmizləyicinin işə salınması

1896

Bakıda görkəmli mesenat H.Z.Tağıyev tərəfindən Şərqdə birinci olan Qızlar məktəbinin açılması

Bakıda Kommersiya məktəbinin açılması

1897-1901

H.Z.Tağıyev tərəfindən Bakıda toxuculuq fabrikinin inşa edilməsi

1897-1907

Bakı-Batumi neft kəmərinin çəkilməsi

1898

“Rus nefti” Bakı cəmiyyətinin əsasının qoyulması

Mülki mühəndis Fon der Nonne tərəfindən Bakının birinci professional inkişaf planının tərtib edilməsi

1906, mart

Bakıda “Nicat” Maarif Cəmiyyətinin yaranması

1906, avqust

Azərbaycan müəllimlərinin birinci qurultayı

1906, oktyabr

Bakıda “Neft sənayesi fəhlələri İttifaqı”nın yaradılması

1908,12 yanvar

Ü.Hacıbəyovun Şərqdə birinci Azərbaycan operasının – “Leyli və Məcnun”un Bakıda səhnəyə qoyulması

1911

“Müsavat” partiyasının yaranması

Bakı su kəmərinin birinci xəttinin çəkilməsi

Bakıda birinci sement zavodunun inşası

1912, 20 yanvar

Rusiya Duması tərəfindən “Hökumətin yardımı sayəsində ödənc verib torpaqların xüsusi mülkiyyətə keçirilməsi vasitəsilə Zaqafqaziyada (o cümlədən Bakı quberniyasında) mülkədarlar, torpaq sahibləri ilə kəndlilər arasındakı müvəqqəti mükəlləfiyyətli, asılı münasibətlərin ləğvi haqqında” Qanunun qəbul edilməsi

1916

“Neft və milyonlar səltənətində” adlı birinci Azərbaycan bədii filminin yaradılması

1917, 27 fevral

Rusiyada Fevral burjua-demokratik inqilabının qələbəsi. Çar mütləqiyyətinin devrilməsi

1917, 6 mart

Bakı Fəhlə Deputatları Sovetinin yaradılması

1918, 23 fevral

Zaqafqaziya seyminin yaradılması

1918, 29-31 mart

Ermәni-bolşevik silahlı qüvvələrinin Bakıda azərbaycanlı əhaliyə qarşı soyqırımı törətməsi

1918, 25 aprel

Bakı Xalq Komissarları Sovetinin yaradılması

1918, 26 may

Zaqafqaziya seyminin buraxılması

1918, 2 iyun

“Neft sənayesinin milliləşdirilməsu haqqında” Bakı Xalq Komissarları Sovetinin dekreti

1918, 31 iyul

Bakıda Sovet hakimiyyətinin süqutu

1918, 1 avqust

İngilis qoşunları kontingentinin Bakıya yeridilməsi

1918, 12 avqust

Lenin adına polkun dərhal Bakıya göndərilməsi haqqında V.Leninin sərəncamı

1918, 15 sentyabr

Nizami türk qoşunlarının Bakıya daxil olması

1919, 25 avqust

İngilis qoşunlarının Bakıdan çıxarılması

1920, 27 aprel

Azərbaycanın müvəqqəti inqilab Komitəsinin yaradılması. Qırmızı Ordu qoşunlarının Bakıya yeridilməsi

1920, 28 aprel

Azərbaycanda Sovet hakimiyyətinin bərqərar olması

1922, 12 mart

Zaqafqaziya Sovet Sosialist Respublikaları Federativ İttifaqının yaranması və Azərbaycan SSR-nin ona daxil olması

1923

Bakıda şəhərin yaşıllaşdırılması üzrə tingliyin təməlinin qoyulması

1923, aprel

Süni qum tökülərək düzəldilmiş limanın yerində dünyada birinci “İliç buxtası” neft mədəninin yaradılması

1923, 2 noyabr

“Azərbaycanın tədqiq edilməsi və öyrənilməsi” cəmiyyətinin yaradılması

1924-1937

Bakının Baş İnkişaf Planları variantlarının işlənib hazırlanması

1924, 8 fevral

Bakıda birinci tramvay xəttinin işə salınması

1926, 6 iyun

Bakını Balaxanı-Sabunçu sənaye rayonu ilə birləşdirən, SSRİ-də birinci elektrik dəmir yolu xəttinin açılışı

1932, sentyabr

SSRİ Elmlər Akademiyası Zaqafqaziya filialının Azərbaycan şöbəsinin yaradılması

1935, oktyabr

SSRİ Elmlər Akademiyası Zaqafqaziya filialının Azərbaycan şöbəsinin SSRİ Elmlər Akademiyasının Azərbaycan filialı kimi yenidən təşkili

1936

SSRİ Xalq Komissarları Soveti və Ümumrusiya Kommunist Partiyasının Mərkəzi Komitəsi tərəfindən “İnşaat işinin yaxşılaşdırılması və tikintinin ucuzlaşdırılması barədə” qərarın qəbul edilməsi

1936, 4 mart

Bakıda Azərbaycan memarlarının birinci qurultayı

1941, 22 iyun

Alman qoşunlarının SSRİ-yə qarşı təcavüzünün, Böyük Vətən müharibəsinin başlanması

1942, 25 iyun – 1943, 9 oktyabr

Qafqaz uğrunda döyüşlər

1945, 23 mart

SSRİ Elmlər Akademiyası Azərbaycan filialının Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyası kimi yenidən təşkili

1945, 9 may

Faşist Almaniyası üzərində Qələbə günü

1946, 5 yanvar

SSRİ Xalq Komissarları Sovetinin “Bakı şəhərinin şəhər təsərrüfatının yaxşılaşdırılması tədbirləri haqqında” qərarı

1949, noyabr

“Neft daşları” rayonunda dünyada ilk dəniz neft quyusunun qazılması

1950, 1 noyabr

Bakıda Azərbaycan Politexnik İnstitutunun açılması

1952-1954

Dövlət Layihə İnstitutunun kollektivi tərəfindən Bakı şəhərinin 1976-cı ilədək Baş İnkişaf Planının işlənib hazırlanması

1960

Bakıda evtikmə kombinatının inşası

1960, 5 noyabr

Bakıda SSRİ-də birinci açıq tipli “Şimal” İstilik Elekrtik Stansiyası qurğusunun işə salınması

1967

Bakı metropoliteninin birinci növbəsinin açılışı

1969, 12 iyul

Azərbaycan KP MK-nın Plenumunda Heydər Əliyevin Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin birinci katibi seçilməsi

1971, 28 mart

Azərbaycan yataqlarının sənaye tədqiqinin başlanğıcından etibarən bir milyard ton neftin hasil olunması

1975, 25 dekabr

Bakıda Məişət Kondisionerləri zavodunun işə salınması

1976, 5 mart

Sov.İKP MK-nın plenumunda Azərbaycan KP MK-nın birinci katibi Heydər Əliyevin Siyasi Büro üzvlüyünə namizəd seçilməsi

1977, 24 noyabr

SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fərmanı ilə Bakı şəhərinin Lenin ordeni ilə təltif olunması

1979, 24 avqust

SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fərmanı ilə Sov. İKP MK Siyasi Bürosu üzvlüyünə namizəd, Azərbaycan KP MK-nın birinci katibi H. Əliyevə Sosialist Əməyi Qəhrəmanı adının verilməsi

1980, 16 aprel

1979-cu ilin nəticələri üzrə qələbəyə görə Sov.İKP MK, SSRİ Nazirlər Soveti, Ümumittifaq Həmkarlar İttifaqları Mərkəzi Şurası və ÜİLKGİ MK tərəfindən Bakı şəhərinə keçici Qırmızı Bayrağın təqdim edilməsi

1982

2000-ci ilədək Bakı şəhərinin iqtisadi və sosial inkişafının Baş Planının işlənib hazırlanması

1988, 17 noyabr-4 dekabr

Dağlıq Qarabağda erməni separatizminin baş qaldırmasına etiraz əlaməti olaraq Bakıda kütləvi mitinqlərin keçirilməsi

1990, 19-20 yanvar

Sovet qoşunlarının Bakıya yeridilməsi və Bakıda Qanlı Yanvar hadisələri

1991, 18 oktyabr

Azərbaycanın müstəqilliyi haqqında Konstitusiya aktının qəbul edilməsi

1992, 14-15 may

Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin hakimiyyətə gəlməsi

1993, 4 iyun

“Gəncə hadisələri” - Azərbaycanda vətəndaş müharibəsinin başlanması təhlükəsi

1994, 3 oktyabr

Heydər Əliyevin ümumxalq səsverməsi nəticəsində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilməsi

1995, 12 noyabr

Müstəqil Azərbaycanın ilk Konstitusiyasının qəbul edilməsi

1997, 19 oktyabr

Azərbaycan Beynəlxalq Əməliyyat Şirkəti (ABƏŞ) xətti ilə ilk neft kəmərinin işə düşməsi: Bakı-Novorossiysk

1997, 12 noyabr

Azərbaycan Beynəlxalq Əməliyyat Şirkəti (ABƏŞ) “Çıraq-1” qazma dəniz platformasında ilk neft hasilatı

1998, 29 dekabr

Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin “Bakı şəhərinin Dənizkənarı bulvarına milli park statusunun verilməsi haqqında” 50 saylı sərəncamının imzalanması

2003, 17 fevral

Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin “İçərişəhər tarixi-memarlıq qoruğunun mühafizəsi və bərpası ilə bağlı bəzi tədbirlər haqqında” 1145 saylı sərəncamının imzalanması

2005, 10 fevral

Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin “Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti yanında “İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin yaradılması haqqında” 629 saylı sərəncamının imzalanması

2006, 27 fevral

"Bakı şəhərinin qəsəbələrinin 2006-2007-ci illər üzrə sosial-iqtisadi inkişafının sürətləndirilməsinə dair Tədbirlər Proqramı" nın qəbul edilməsi 

2006, 18 avqust

Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin “Azərbaycan Respublikasının paytaxtı Bakı şəhərində tarixi-memarlıq abidələrinin mühafizəsi və bərpası haqqında” 1633 saylı sərəncamının imzalanması

2007, 19 dekabr

Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin “Azərbaycan Respublikasının Bakı şəhəri Suraxanı rayonunda Atəşgah məbədi ərazisinin “Atəşgah Məbədi" Dövlət tarix-memarlıq qoruğu elan edilməsi haqqında” 2564 saylı sərəncamının imzalanması

2008, 10 yanvar

Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin “Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti yanında Dənizkənarı bulvar idarəsinin yaradılması haqqında” 699 saylı sərəncamının imzalanması

2009, 16 dekabr

Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin “İçərişəhər Dövlət Tarixi-Memarlıq Qoruğunun inkişafı tədbirləri barədə” sərəncamının imzalanması

2010, 10 fevral

Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti yanında “İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin strukturuna “Şirvanşahlar Sarayı Kompleksi” Dövlət Tarix-Memarlıq qoruq-muzeyinin daxil edilməsi

2010, 12 mart

Bakı Biznes Mərkəzinin açılışı

2010, 16 mart

Bakı buxtasında quru yük limanı məntəqəsinin açılışı

2010, 26aprel

Bakıda dünya dini liderlərinin sammitinin keçirilməsi

2010, 17 may

Bakıda Türkiyə Respublikasının banisi Mustafa Kamal Atatürkün abidəsinin açılışı

2010, 1 sentyabr

Bakıda Dövlət Bayrağı Meydanının açılışı

2010, 9 noyabr

Bakıda Dövlət Bayrağı Muzeyinin açılışı

2011, 4 may

"Bakı şəhərinin qəsəbələrinin 2011-2013-cü illər üzrə sosial-iqtisadi inkişafının sürətləndirilməsinə dair Tədbirlər Proqramı"nın qəbul edilməsi   

2011, 24 dekabr

“Bakı Ağ şəhər”in təməl daşının qoyulması mərasimi

2011, 26 dekabr

Qobustan Dövlət Tarixi-Bədii Qoruğunda muzeyin açılması

2011, 29 dekabr

Bakıda Nəqliyyatı İntellektual İdarəetmə Mərkəzi açılması

2012, 21 fevral

Bakıda Nəsimi rayonu ərazisində xalq qəhrəmanı Koroğlunun abidəsinin açılış mərasimi

2012, 7 may

25000 nəfərlik tamaşaçı yeri olan “Baku Crystal Hall”un açılışı

2012, 10 may

Bakıda Heydər Əliyev Mərkəzinin açılışı

2012, 26 may

Bakıda “Avroviziya” müsabiqəsinin finalının keçirilməsi

2012, 29 iyun

Bakıda Krans Montana Forumunun rəsmi açılışı

2013, 8 aprel

Bakıda “Cənubi Qafqazın və Mərkəzi Asiyanın gələcəyi ilə bağlı strateji dialoq” mövzusunda Dünya İqtisadi Forumunun (Davos Forumu) keçirilməsi

2013, 7 may

Bakıda I Cənubi Qafqaz Forumunun keçirilməsi

2013, 30 may

Bakıda II Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumunun açılışı

2013, 13 dekabr

Bakıda “Kitabi-Dədə Qorqud” abidəsinin və Dədə Qorqud parkının açılışı

2014, 17 yanvar

"Bakı şəhərinin qəsəbələrinin 2014-2016-cı illər üzrə sosial-iqtisadi inkişafının sürətləndirilməsinə dair Tədbirlər Proqramı"nın qəbul edilməsi

2014, 3 fevral

Bakıda görkəmli bəstəkar Qara Qarayevin abidəsinin açılışı

2014, 16 aprel

Bakıda Milli Gimnastika Arenasının açılışı

2014, 28 aprel

Bakıda II Qlobal Açıq Cəmiyyətlər Forumunun rəsmi açılışı

2014, 2 oktyabr

Bakıda IV Beynəlxalq Humanitar Forumun keçirilməsi

2014, 26 dekabr

Bakıda Heydər məscidinin açılışı

2015, 18 may

Bakıda III Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumunun keçirilməsi

2015, 1 iyun

Bakı Ağ Şəhər bulvarının açılışı

2015, 8 iyun

Bayıl bulvarının açılışı

2015, 12-28 iyun

“Bakı-2015” I Avropa Oyunlarının keçirilməsi

2016, 1-13 sentyabr

Bakıda 42-ci Ümumdünya Şahmat Olimpiadasının keçirilməsi

2016, 29-30 sentyabr

Bakıda V Beynəlxalq Humanitar Forumun keçirilməsi

2016, 24 dekabr

İçərişəhərdə Marionet Teatrının açılışı

2017, 2 fevral

Görkəmli dirijor, maestro Niyazinin Bakıda abidəsinin açılışı

2017, 16 mart

Bakıda “Beynəlxalq münasibətlərin gələcəyi: güc və maraqlar” mövzusuna həsr olunan V Qlobal Bakı Forumunun keçirilməsi

2017, 5 may

Bakıda “Mədəniyyətlərarası dialoqun inkişafı: insan təhlükəsizliyi, sülh və davamlı inkişaf üçün yeni imkanlar” mövzusunda IV Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumunun keçirilməsi

2017, 12-22 may

Bakıda IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarının keçirilməsi

2017, 30 oktyabr

Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolunun açılışı münasibətilə Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanında təntənəli mərasimin keçirilməsi

2017, 8 noyabr

Azərbaycanda iki milyard ton neft hasil olunması münasibətilə təntənəli mərasimin keçirilməsi

2017, 21 dekabr

Bakıda “2017-İslam Həmrəyliyi İli: Dinlər və mədəniyyətlərarası dialoq” mövzusunda beynəlxalq konfrans keçirilməsi

2018, 15-16 mart

Bakıda “İnklüziv cəmiyyətlərin qurulması üçün fərqliliklərin aradan qaldırılması” mövzusunda VI Qlobal Bakı Forumunun keçirilməsi

2018, 28 may

Bakıda Heydər Əliyev Mərkəzində Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illik yubileyi münasibətilə rəsmi qəbul təşkil edilməsi

2018, 29 may

Səngəçal terminalında Cənub Qaz Dəhlizinin rəsmi açılış mərasimi

2018, 26 iyun

Silahlı Qüvvələrin yaradılmasının 100 illik yubileyi münasibətilə Bakının Azadlıq meydanında təntənəli hərbi paradın keçirilməsi

2018, 15 sentyabr

Bakı şəhərinin bolşevik-daşnak işğalından azad edilməsinin 100 illiyinə həsr olunmuş paradın Azadlıq meydanında keçirilməsi

2019, 29 yanvar

"2019-2023-cü illərdə Bakı şəhərinin və onun qəsəbələrinin sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramı"nın qəbul edilməsi

2019, 14-16 mart

"Dünyanın yeni xarici siyasəti" mövzusunda VII Qlobal Bakı forumunun keçirilməsi

2019, 2-3 may

Bakıda “Ayrı-seçkilik, qeyri-bərabərlik və zorakı münaqişəyə qarşı fəaliyyət naminə dialoq quraq” şüarı altında V Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumunun keçirilməsi

2020, 10 dekabr 

Bakıda işğalçı Ermənistan üzərində parlaq qələbə münasibətilə “Azadlıq” meydanında Türkiyə Cümhuriyyətinin prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın iştirakı ilə Zəfər paradının keçirilməsi

2021, 29 may 

Bakı Metropoliteninin "8 Noyabr" stansiyasının istifadəyə verilməsi

2021, 4-6 iyun

Formula-1 üzrə dünya çempionatının altıncı mərhələsi - Azərbaycan-Grand Prisinin keçirilməsi

2022, 26-29 may

Prezident İlham Əliyev və Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın iştirakı ilə Bakıda ilk dəfə "Texnofest Azərbaycan" Aerokosmik və Texnologiya festivalının keçirilməsi

2023, 2-6 oktyabr

Bakıda 74-сü Beynəlxalq Astronavtika Konqresinin keçirilməsi

2024, 11-23 noyabr

Bakıda Azərbaycanın sədrliyi ilə BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyasının (COP29)  keçirilməsi